به گزارش پایگاه خبری «همزمان»،بازار لوازم خانگی در دو سال و نیم گذشته به دنبال افزایش قیمت ارز و خروج دو تولید کننده معروف لوازم خانگی کره‌ای بعد از اعمال تحریم‌های مجدد آمریکا علیه ایران همواره یکی از بازارهای پرتلاطم و پرتنش بوده است، به طوری که طی مدت مذکور؛ هر چند وقت یکبار به دلایل مختلف خبرساز می‌شود، مدتی بحث کمبود و نایاب بودن برخی انواع لوازم خانگی مطرح می‌شود، مدتی دیگر بحث گرانی افسار گسیخته، مدتی هم بحث رکود، قاچاق و … مطرح می شود، این روزها هم موضوع فروش کالای تقلبی در کارتن های لوازم خانگی خارجی برندهای معروف با چند برابر قیمت کالای اصلی مطرح است.
براین اساس فروشندگان متقلب با قراردادن کالای تقلبی یا به قول معروف فیک در کارتن‌های لوازم خانگی خارجی و تغییر دادن برند و برچسب های روی کالا یک کالای غیر اصل را با چند برابر قیمت به جای کالای اصلی می فروشند و چندین میلیون تومان نیز از این فروش ناجوانمردانه خود سود می‌برند.
البته نکته قابل توجه این است که با افزایش روز افزون این نوع تقلب در بازار لوازم خانگی، فروش کارتن‌های خالی لوازم خانگی خارجی هم رونق گرفته و کارتن‌های خالی انواع و اقسام لوازم خانگی خارجی از قبیل یخچال و فریزر و ماشین لباس شویی و… با قیمتی بین ۲۰۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان معامله می‌شود.
به عبارتی فروشندگان متقلب لوزام خانگی با خرید این کارتن ها و قرار دادن کالای تقلبی در کارتن‌های اصلی لوازم خانگی خارجی، یک کالاهای ۱۰ میلیون تومانی را به با قیمت ۴۰ یا ۵۰ میلیون تومان به عنوان کالای اصلی به خریدار کالای خارجی می‌فروشند.
خلاصه اینکه این بازار آشفته حال لوازم خانگی بدون متولی مانده است و گویا اصلا نظارتی بر این بازار وجود ندارد، متولیان امر هم مدام می‌گویند، فروشندگان این قبیل کالاها اغلب اصناف بدون جواز هستند و یا این خرید و فروش ها در فضای مجازی صورت می‌گیرد! گویا با این حرف ها می‌خواهند صورت مساله را پاک کنند، در حالی که با بروز این تخلفات سازمان‌ها ناظر و مسئول از قبیل وزارت صنعت، تعزیرات، اتحادیه ها بلافاصله باید پاسخگو باشند و در اسرع وقت سرچشمه و سر منشا بروز این تخلفات را با ابزارهای قانونی و اجرایی ببندند.
لذا در این خصوص و دلایل بروز چنین تخلفاتی در بازار لوازم خانگی با اکبر پازوکی رئیس اتحادیه تولید کنندگان و فروشندگان لوازم خانگی گفت‌وگویی انجام شده که در ادامه می خوانید.
آقای پازوکی این روزها قطعا شما هم در مورد فروش کالای لوازم خانگی تقلبی در کارتن های لوازم خانگی خارجی با چند برابر قیمت کالای اصلی مطالبی شنیده‌اید و یا به واسطه مسئولیت خود در جریان این قبیل اتفاقات در بازار لوازم خانگی هستید، این اتفاقات و این قبیل تخلفات چگونه در بازار لوازم خانگی رخ می‌دهد، چگونه فضا برای فعالیت فروشندگان متقلب فراهم است؟
پازوکی: قطعا همه مردم با پیامک هایی که با محتوای فروش لوزام خانگی خارجی برای آن ها ارسال می‌شود آشنا هستند، هر روز برای من و شما پیامک‌هایی با محتوای فروش لوازم خانگی خارجی ارسال می‌شود یا درفضای مجازی هر روز با صفحاتی مواجه می‌شویم که لوازم خانگی خارجی می‌فروشند و عرضه می‌کنند و برای فروش کالای خود نیز تبلیغات اغوا کننده‌ای به راه انداخته‌اند.
* ۹۹ درصد فروش لوازم خانگی تقلبی از طریق فضای مجازی انجام می‌شود
بنابراین با بیان این مطلب می‌گویم که فروش ۹۹ درصد لوازم خانگی تقلبی از طریق فضای مجازی انجام می شود و فقط یک درصد از این فروش ها ممکن است، از طریق اصناف انجام شود.
* تخلفات صنفی از سوی کاسبان بدون جواز کسب انجام می‌شود
البته ذکر این نکته نیز ضروری است که فروش کالاهای تقلبی توسط اصناف و کاسبان مجاز و دارای جواز و پروانه کسب انجام نمی‌شود و این تخلفات و تقلب‌ها توسط کسبه بدون جواز کسب انجام می‌شود.
این افراد متخلف اغلب در مناطقی غیر بورسی و در مناطقی که کمتر در معرض دید بازرسین قرار دارد، فعالیت می‌کنند و به محض اینکه متوجه رصد بازرسان می شوند و متوجه می شوند که تخلفات آنها شناسایی شده است ، مغازه و فروشگاه را جمع می‌کنند و به فعالیت دیگری می پردازند و یا در جای دیگر فعالیت و تخلف خود را دامه می‌دهند.
برای هر نوع فعالیت صنفی داشتن جواز کسب لازم است، چگونه یک فروشگاه و مغازه‌ای می تواند بدون جواز کسب فعالیت کند و آنگاه مرتکب تخلف هم شود، متولی نظارت بر این نوع تخلفات کیست؟ چرا اتحادیه اجازه فعالیت را به این واحدهای صنفی می‌دهد؟
پازوکی: قطعا اگر گزارشی به اتحادیه در مورد فعالیت بدون جواز کسب یک واحد صنفی ارائه شود به آن موضوع رسیدگی خواهد شد، اما همان طور که بیان شد فعالیت این افراد اغلب در مناطق غیر بورس است.
بازرسی بر اصناف از سه طریق سازمان های صمت، تعزیرات و اتحادیه ها انجام می شود، بازرسی اتحادیه نیز معمولا در مناطق بورس به روز انجام می‌شود.
به عبارتی هر مغازه یا فروشگاهی که در پاساژ یا بر خیابان آغاز به فعالیت می کند به اتحادیه اطلاع رسانی می‌شود، البته این اطلاع رسانی ها بیشتر توسط مدیریت پاساژها انجام می‌شود و لذا به محض آغاز به فعالیت یک واحد صنفی مدیریت پاساژ موضوع را به اتحادیه اطلاع رسانی و استعلامات لازم برای فعالیت آن واحد را از اتحادیه دریافت می‌کند، لذا پیرو این اطلاع رسانی بازرسان اتحایه نیز به واحد صنفی مورد نظر مراجعه کرده و مدارک فعالیت آن را رصد می‌کنند و در صورت مشاهده هر گونه نقصی در مدارک ، صاحب آن فروشگاه یا واحد صنفی مکلف می شود تا در مدت معین مدارک خود را تکمیل کند.
در مجموع بازرسان اتحادیه لوازم خانگی در ۵ منطقه تهران شمال، جنوب، شرق، مرکز و غرب به صورت روزانه فعالیت دارند.
البته یک نکته نیز در مورد جواز کسب وجود دارد که برخی فعالان صنفی امکان دریافت جواز کسب را ندارند، مثلا مغازه اجاره‌ای است و مالک به مستاجر اجاره نامه نمی‌دهد، لذا بدون آن اجاره نامه امکان دریافت جواز کسب هم وجود ندارد و یا اینکه ملک متعلق به سازمان یا نهادی است که مستاجر آن واحد ملکی نمی توانند مدارک لازم را برای دریافت جواز کسب را ارائه دهد که البته در این موارد همکاری‌های لازم با کسبه انجام می شود و شرایط فعالیت برای آن ها فراهم می‌شود، لذا بحث فعالیت این افراد با آن متخلفان صنفی که برای کسب سود بیشتر هر نوع تخلفی را مرتکب می‌شوند، کاملا متفاوت است.
آیا طی این بازرسی‌ها واحدهای صنفی متخلف قابل شناسایی هستند؟
پازوکی: به هر حال این بازرسی‌ها بی تاثیر نیست، البته شناسایی برخی از واحدهای صنفی متقلب از طریق گزارش های تعزیرات و سازمان صمت امکان پذیر می‌شود، لذا پیرو گزارش های واصله، بازرسین به محل اعزام می‌شوند و مطابق با قانون با دارنده واحد صنفی غیرمجاز برخورد می‌کنند.
برخورد قانونی با یک واحد صنفی متخلف چگونه است؟
پازوکی: پس از اینکه یک واحد صنفی متخلف شناسایی شد و بازرسین به آن واحد مراجعه کردند از دارنده آن واحد صنفی می‌خواهند تا طی مدت ۱۵ روز در اتحادیه مربوطه تشکیل پرونده دهد و مدارک خود را کامل کند، لذا اگر در زمان مشخص شده مدارک مورد نیاز فعالیت صنفی آن فرد انجام شد آن واحد صنفی می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد، اما اگر این اقدامات انجام نشد در صورت ادامه فعالیت، مراحل و اقدامات قانونی دیگر در مورد آن واحد صنفی متخلف اجرا خواهد شد.
اگر آن واحد صنفی متخلف مدارک لازم را تهیه نکرد و واحد صنفی خود را جمع کرد چه تضمینی وجود دارد که در مکان دیگری و یا در فروشگاه دیگر به فعالیت غیر مجاز خود ادامه ندهد؟
پازوکی: مشخصات آن فرد در سیستم اطلاعات اتحادیه ثبت می شود، بنابراین اگر این فرد در پاساژ یا مناطق بورس دوباره واحد صنفی را برای فعالیت راه اندازی کند با توجه به گزارش های واصله به ما و مراجعه بازرسان به راحتی قابل شناسایی است.
در حالتی که یک واحد صنفی متخلف، لوازم خانگی تقلبی عرضه کند، چه برخورد قانونی با آن می شود؟ آیا احکام بازدارنده ادامه تخلفات است؟
پازوکی: در صورتی که کالایی توسط یک فروشنده به صورت تقلبی و به عبارتی فیک به جای یک کالای اصلی فروخته شود در صورت شکایت از فروشنده، اتحادیه گزارشی را به قاضی ارائه می‌دهد، لذا قاضی معادل قیمت فروش کالای تقلبی و حتی در مواردی تا ۴ برابر آن را برای متخلف جریمه تعیین می‌کند.
به عنوان مثال اگر کالایی تقلبی به عنوان کالای اصلی به قیمت ۵۰ میلیون تومان فروخته شده است قاضی از ۵۰ میلیون تومان تا ۲۰۰ میلیون تومان فروشنده متخلف را جریمه می‌کند، ضمن اینکه فروشنده مکلف می‌شود تا کالای اصلی را در اختیار خریدار قرار دهد و یا اصل پول را به خریدار برگرداند.
البته در مواردی قاضی از یک تا سه ماه واحدی صنفی متخلف را پلمب می‌کند و اتحادیه نیز بین ۳ تا ۶ ماه می‌تواند به آن فروشنده متخلف جواز ندهد.
در مجموع اتحادیه برای اصنافی که قصد فعالیت صنفی یا دریافت جواز کسب را دارند کلاس های آموزشی برگزار و در صورت پایان دوره و آشنایی آنها به نحوه فعالیت مبنی بر اینکه یک فعال صنفی اجازه فروش کالای قاچاق و یا سایر تخلفات را ندارد، به وی جواز فعالیت داده می‌شود.
زمینه ایجاد چنین تخلفاتی چگونه فراهم شده است؟
پازوکی: خوب در درجه اول سودجویی زمینه ایجاد چنین فعالیت‌های را فراهم می‌کند، اما از دو سال و نیم گذشته با افزایش قیمت ارز، بازار لوازم خانگی دستخوش تغییراتی شد، به طوری که واردات لوازم خانگی ممنوع شد و تولید کنندگان لوازم خانگی خارجی نیز پیرو تحریم‌های آمریکا از ایران خارج شدند، لذا لوازم خانگی خارجی در بازار کمیاب شد. این در حالی که هنوز هم برخی از مردم تمایل به خرید لوازم خانگی خارجی دارند و لوازم خانگی خارجی را به داخلی ترجیح می‌دهند.
این در حالی است که با توجه به منوعیت های وارداتی، اغلب لوازم خانگی خارجی موجود در بازار از طریق قاچاق به کشور وارد می شود و لذا خریداران این کالاها از ضمانت معتبری نیز برخوردار نخواهد بود، اما با توجه به درخواست که برای خرید کالای خارجی وجود دارد برخی از این فرصت سوء استفاده می‌کنند و با فروش کالای تقلبی سود هنگفتی نصیب خود می‌کنند، بدین صورت که با تغییر برچسب و مشخصات و برند روی کالا و قرار دادن آن کالا درکارتن اصلی لوازم خانگی کالای تقلبی را به مشتریان با چند برابر قیمت می‌فروشند.
در حالی که اگر مردم در شرایط فعلی از خرید کالای خارجی دست بردارند و لوازم خانگی ایرانی که اتفاقا در برخی تولیدات به لحاظ طراحی و کیفیت از نمونه های خارجی نیز در سطح بالاتری قرار دارد، قانع شوند این مشکلات برای آن ها به وجود نمی‌آید.
در حال حاضر تولیدات لوازم خانگی داخلی در حد قابل قبولی قرار دارد و لوازم خانگی با کیفیت بسیار خوب تولید می شود و حتی در مواردی صادرات نیز انجام می شود، بنابراین مردم بهتر است به جای خرید کالای بی کیفیت گران قیمت خارجی، لوازم خانگی داخلی با کیفیت و با قیمت پایین تر را تهیه کنند.
* مردم از فروشگاه های معتبر و دارای جواز خرید کنند
مردم فروشگاه‌های معتبر لوازم خانگی را چگونه شناسایی کنند؟
پازوکی: هر فروشگاه معتبری دارای جواز کسب است، ضمن اینکه در ۵ سال گذشته فروشگاه های معتبر و دارای جواز کسب دارای هولگرام مخصوص هستند که مردم با مشاهده این هولوگرام ها در درب مغازه ها می‌توانند از خرید از آن واحد صنفی اطمینان بیشتری داشته باشند.
البته همان طور که اشاره شد اغلب تخلفات فروش لوازم خانگی در فضای مجازی انجام می شود، لذا مردم به پیام هایی که در فضای مجازی برای فروش کالای لوازم خانگی منتشر می شود اطمینان نکنند و از فروشگاه های معتبر خرید انجام دهند.
همچنین مردم با مراجعه به سایت اتحادیه می توانند قبل از خرید یک کالا در مورد ضمانت کالا نیز اطلاعاتی به دست آوردند تا هر کالایی را با ضمانت معتبر خریداری کنند.
البته برای توسعه تولیدات داخلی لوازم خانگی مسئولان باید به بحث تامین مواد اولیه عنایت ویژه ای داشته باشند، از آنجا که بخشی از قطعات مورد نیاز تولید از طریق واردات انجام می شود، لذا تامین به موقع مواد اولیه برای بخش تولید حیاتی است.
پس از تحریم های مجدد علیه ایران صنعت لوازم خانگی خود را به روز کرده اما برای هر نوع توسعه‌ای به حمایت و به خصوص تامین مواد اولیه نیاز است، بنابراین تامین ارز مورد نیاز واردات اولیه و واردات به موقع مواد اولیه موضوعی مهم و اساسی است که نباید مسئولان از آن غافل باشند.