درباره فیلم «بی همه چیز» کاری جدید از محسن قرایی که با الهام از نمایشنامهای معروف ساخته شده است برنده ۵ سیمرغ از جشنواره سی و نهم فیلم فجر شود.
به گزارش پایگاه خبری همزمان، انتقام یکی از قدیمیترین الگوهای قصهگویی است. اما همیشه قرار نیست که انتقام به یک شکل پیشبینی شده اتفاق بیفتد. این چیزی است که احتمالاً بعد از تماشای فیلم بی همه چیز به ذهنتان میرسد. ساخته جدید محسن قرایی و یکی از فیلمهای کنجکاوی برانگیز جشنواره امسال.
محسن قرایی قبلاً دو فیلم خسته نباشید و سد معبر را ساخته که هر دو جزو آثار موفق جشنواره در سالهای گذشته بودهاند. و برای نوشتن فیلمنامه قصر شیرین هم مشترکا با محمد داوودی برنده سیمرغ بلورین شده است. در همین مدت کم موفق شده تا خودش را بهعنوان یک فیلمساز مستعد و مسلط معرفی کند. و در سومین فیلم خود با رفتن سراغ یک پروژه بزرگ، گامی رو به جلو برداشته است.
داستان فیلم بی همه چیز برگرفته از ملاقات با بانوی سالخورده نمایشنامه معروف فریدریش دورنمات است. که به دلیل چند اجرای بهیادماندنی، در ایران نیز محبوبیت ویژهای دارد. در اصل نمایشنامه، زنی متمول به شهر کوچک محل زادگاهش برمیگردد تا از عشق سالهای دور خود انتقام بگیرد. مرد معتمد و محترم شهر. زن اعلام میکند که در ازای به قتل رساندن مرد، حاضر است پول کلانی را به مردم شهر اهدا کند. در فاصلهای کوتاه رفتار مردم تحت تأثیر این پیشنهاد با مرد تغییر میکند.
حالا ظاهراً این طرح قصه که در متن اصلی مایههای کمدی پررنگی دارد. در فیلم بی همه چیز در قالب یک درام تاریخی و در بستری بومی بازآفرینی شده است. ساخته شدن چنین فیلمی در سینمای ایران که همه به دنبال پروژههای بیدردسر کوچک و شهری میگردند، در نوع خودش شجاعانه و جسورانه است. و موجب شده پس از سالها با فیلمی مواجه باشیم که سعی کرده به الگوهای فیلمسازی کلاسیک نزدیک شود. در نتیجه از نظر جنبههای مختلف اجرا و تکنیک، بخشهای فنی و هنری، فیلم بی همه چیز یکی از فیلمهای شاخص سالهای اخیر به حساب میآید و در جشنواره امسال نیز مورد توجه قرار خواهد گرفت.
درباره فیلم «بی همه چیز»
به غیر از قصه، ژانر و فضا، عناصر جذاب دیگری هم برای تماشا در فیلم بی همه چیز میشود پیدا کرد. پرویز پرستویی و هدیه تهرانی که سال گذشته سریال موفق هم گناه را هم در شبکه نمایش خانگی داشتند، نقشهای اصلی فیلم را ایفا میکنند. و طبعاً درخشش دوباره آنها در نقش و فضایی دور از زمانی که به ستاره سینمای تبدیل شده بودند، تماشایی خواهد بود. به آنها اضافه کنید ستارگان پرشمار دیگری را هم که دیگر نقشهای فیلم را ایفا کردهاند.
اقتباس و بومیسازی یک متن شناختهشده، در نوع خود تصمیم جالب توجهی است. و به راه انداختن یک پروداکشن بزرگ و حرفهای نیز رویکردی فراموششده در سینمای ایران. تمام اینها فیلم بی همه چیز را در موقعیتی ویژه قرار میدهد. و فرای علاوه کنترل روی جنبههای فنی و تکنیکی اجرا، حفظ تعادل در بیان حس و حال و لحن فیلم شرط اصلی موفقیت قرایی خواهد بود.
داستان فیلم
در روستایی قبل از انقلاب فردی خانزاده با نام امیر به عنوان قاضی محلی در روستا فعالیت میکند. و به خاطر سابقه خوبی که داشته، مردم به او اعتماد کامل دارند. و بخش مهمی از کارهای روستا را به امیر سپردهاند. حال پس از سالها یکی از اهالی روستا با نام لی لی که از روستا به خاطر تهمت مردم به فاحشه بودن رفته، به عنوان اشراف زاده به روستا برمیگردد. و به مردم وعده میدهد که در صورت کشتن امیر، پول زیادی به آنها خواهد داد…
داستان بی همه چیز روایت وسوسهای است که مردم بعد از این پیشنهاد دچار آن میشوند.
جمعبندی نظر منتقدان درباره فیلم
بی همه چیز در روز اول برای منتقدان و اهالی رسانه به نمایش درآمد. و هرچند واکنشها سراسر تشویق و تحسین نبود، اما میتوان گفت که عموما از تماشای فیلم رضایت داشتند.
قابل پیشبینی بود که اقتباس از متن درخشان دورنمات به عامل اصلی و مشترک در واکنشهای منتقدان تبدیل شود. بدین صورت که در نگاه مثبت به اثر، همچنان جانمایه اصلی که تحسینبرانگیز است. از متن دورنمات میآید و مشکل عمده هم قرار گرفتن کلیت فیلم زیر سایه یک شاهکار ادبی است.
فیلم در اجرا یکی از بهترین نمونههای تولید در سینمای چند سال اخیر به شمار میآید. و فیلمبرداری، موسیقی، طراحی صحنه و لباس و تدوین آن نه فقط شایسته نامزدی بلکه مدعی سیمرغ اند. درست مانند بازیگران فیلم که نمایش موفق و جذابی را ارائه دادهاند.
در مقایسه با متن مورد اقتباس، خبری از لحن خاص و کمدی سیاه دورنمات نیست. و همه چیز در قالب یک درام جدی برگزار شده. در بعضی جنبهها نیز مانند پایانبندی نیز شاهد تغییر هستیم، تغییراتی که موجب شده اثر نهایی از نظر ایده و نگاه کلی تا حدود زیادی از متن فاصله بگیرد و حتی عقبتر باشد. به نوعی که میتوان بی همه چیز را اثری در نقد جامعه و مردمانش ارزیابی کرد که همین نگاه نیز خود جای نقد و بحث دارد.
عوامل فیلم سینمای بی همه چیز
کارگردان: محسن قرایی، فیلمنامه: محسن قرایی و محمد داوودی، تهیهکننده: جواد نوروزبیگی، مدیر فیلمبرداری: مرتضی هدایی، تدوین: عماد خدابخش، موسیقی: حامد ثابت، بازیگران: پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، هادی حجازی فر، باران کوثری، مهتاب نصیرپور، پدرام شریفی، بابک کریمی، فرید سجادی حسینی، لاله مرزبان، زهیر یاری، عیسی یوسفی پور، خسرو پسیانی، مهدی صباغی و….