انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قرار است فردا ( ۱۳ آبان) برگزار شود و با توجه به نظرسنجی، هرگونه پیش بینی درباره اینکه نامزد کدام یک از دو حزب دموکرات یا جمهوریخواه برنده این انتخابات خواهد بود، سخت و پیچیده شده است.
در این میان و با توجه به تحولات دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، تداوم حضور وی در این سمت موافقان و مخالفانی دارد و در سوی دیگر برخی به نقاط مثبت و منفی حضور جو بایدن در سمت ریاست جمهوری آمریکا اشاره کرده اند.
مدیریت کرونا
بسیاری از تحلیل‌گران بر این باورند که در صورت حضور جو بایدن در سمت ریاست جمهوری آمریکا، تمرکز جدی دولت آتی این کشور بر مهار شیوع کرونا خواهد بود و این در حالی است که دولت ترامپ با انتقادهای جدی به دلیل مدیریت کرونا از زمان شیوع در آمریکا روبرو شده است. بایدن در صورت پیروزی در انتخابات احتمالا یکی از اولویت‌هایش ارائه طرحی جامع برای مهار کرونا و بهبود وضعیت سیستم بهداشتی آمریکا خواهد بود و تداوم حضور ترامپ با توجه به اینکه وی برنامه جدی برای مقابله با کرونا ندارد، شرایط آمریکا را وخیم‌تر خواهد کرد.
سیاست خارجی
در بحث سیاست خارجی قطعا آمریکای تحت هدایت ترامپ با آمریکای تحت هدایت بایدن تفاوت های زیادی خواهند داشت. جامعه جهانی در دوره ریاست جمهوری ترامپ شاهد یک جانبه‌گرایی مطلق آمریکا بود که آسیب جدی به روابط اش با کشورهای جهان زد. تداوم حضور ترامپ در جایگاه ریاست جمهوری آمریکا خبر خوبی برای جامعه جهانی نخواهد بود چون قطعا دنیا بیشتر از گذشته شاهد سیاستهای افراطی واشنگتن خواهد بود این در حالی است که به نظر می رسد بایدن در صورت پیروزی در این انتخابات به تندروهای ترامپ پایان دهد که خبر خوبی برای جهان خواهد بود. البته نمی تواند گفت که سیاستهای بایدن به نفع جهان و قطعا در مسیر صلح و امنیت دنیا خواهد بود اما در این میان برخی انتخابات این دوره آمریکا را به انتخاب میان بد و بدتر تعبیر کرده اند.
تعامل با جامعه جهانی
روند تعامل آمریکا با جامعه جهانی در دوران ترامپ اوضاع خوبی را رقم نزد به طوریکه بسیاری از کشورها از دولت ترامپ در این زمینه انتقادهای شدیدی داشتند و حتی برخی مقامات ترامپ را به دلیل اتخاذ یکسری سیاست‌ها به نژادپرستی متهم کردند. در بخش تعامل با جامعه جهانی قطعا دوران ترامپ و بایدن تفاوت های چشمگیری خواهد داشت چون رویکرد دو طرف بسیار متفاوت است. در این زمینه به نظر می رسد جامعه جهانی بایدن را بر ترامپ ترجیح می دهد. آمریکا در صورت پیروزی بایدن در انتخابات مسیر جدیدی را در تعامل با کشورها و نهادهای جهان در پیش خواهد گرفت و که مورد استقبال بسیاری قرار خواهد گرفت اما تداوم حضور ترامپ فاصله جامعه جهانی با آمریکا را بیش از پیش خواهد کرد و قطعا واشنگتن انزوای بیشتری را در جهان تجربه می کند.
پایان یا تداوم یک جانبه‌گرایی‌های آمریکا؟
بسیاری از کارشناسان یکی از مهمترین مسائل آینده آمریکا پس از انتخابات را تداوم یا فاصله گرفتن از سیاست های یک جانبه واشنگتن می دانند. آمریکای تحت هدایت بایدن قطعا بسیاری از رویکردهای یک جانبه دوران ترامپ را کنار خواهد گذاشت و به جامعه جهانی در رسیدگی به چالش‌های مختلف بین‌المللی خواهد پیوست.
ترامپ در دوران ریاست جمهوری اش با خروج و تهدید به خروج از یکسری معاهده‌های بین‌المللی نارضایتی گسترده ای را در میان جامعه جهانی ایجاد کرد به طوریکه منجر به فاصله گیری کشورها حتی هم پیمانان آمریکا از واشنگتن شد. نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا این مسئله را روشن خواهد کرد که آمریکا در چهار سال آینده در کدام مسیر حرکت می کند و به نوعی تکلیف جامعه جهانی را برای انتخاب نحوه تعامل با کاخ سفید روشن خواهد کرد.
اروپا تمایل به ترامپ یا بایدن؟
به نظر می رسد با توجه به تحولات در دور ان ریاست جمهوری ترامپ، اروپا بیش از هر قاره دیگری منتظر ننایجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است. اتحادیه اروپا بزرگترین شریک تجاری آمریکا است. این اتحادیه با آمریکا یک تراز تجاری مثبت در حد ۱۵۳ میلیارد یورو دارد.
بیشتر اروپایی‌ها نسبت به سیاست ترامپ در اعمال جنگ تعرفه ای با اروپا بارها نارضایتی خود را اعلام کرده‌اند و به نظر می‌رسد برخی از مقامات اروپایی، بایدن را بر ترامپ ترجیح می دهند. اروپایی ها فقط در مسئله اقتصادی ار ترامپ نارضایتی نداشته اند بلکه یکسری سیاست های ترامپ از جمله یک جانبه‌گرایی دولت وی در تهدید به خروج از پیمان ها و معاهده‌های بین المللی نیز زمینه ناامیدی اروپایی ها نسبت به کاخ سفید در دوران ترامپ را فراهم کرد. در این میان آمریکا از تعدادی از توافقات تسلیحاتی با روسیه خارج شده که به طور مستقیم امنیت اروپا را در خطر قرار می دهد.
اخیرا در آلمان نظرسنجی در مورد انتخابات آمریکا انجام شد که بیشتر آلمانی‌ها، بایدن را لایق‌تر ار ترامپ برای حضور در سمت ریاست جمهوری می دانند. این نشان می دهد که سیاستهای ترامپ در قبال اروپا از دید شهروندان قاره سبز منفی بوده و اروپایی ها خواهان اصلاحات در ریاست جمهوری آمریکا و سیاست های کاخ سفید هستند.
تشدید تنش‌ها با چین یا مذاکره؟
تنش‌ها میان آمریکا با چین در دوران ترامپ به شدت افزایش یافت به طوریکه نگرانی هایی را ایجاد کرد. آمریکا در صورت پیروزی ترامپ احتمالا در مسیر تقابل بیشتر با پکن حرکت خواهد کرد اما در صورت پیروز بایدن، به نظر می رسد رویکردها در این زمینه تغییر می کند و دست کم تعامل بدون تقابل خواهد بودو سیاست های بایدن امیدها برای حل‌وفصل اختلافات میان واشنگتن- پکن را افزایش خواهد داد اما تداوم حضور ترامپ در کرسی ریاست جمهوری آمریکا می تواند نگرانی در مورد تنش میان آمریکا- پچین را دوچندان کند.
اختلافات با ناتو
دونالد ترامپ در زمان فعالیت در کاخ سفید بارها از کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی( ناتو) به دلیل عدم اختصاص بودجه بیشتر برای هزینه های این سازمان انتقاد کرده بود که زمینه بروز اختلافات میان این کشورها با واشنگتن را فراهم کرد. ترامپ که تداوم حضور واشنگتن در این نهاد و موثر واقع شدن ناتو را زیر سوال برده مشخص نیست در صورت ادامه حضور در سمت ریاست جمهوری آمریکا، به حضور در ناتو نیز ادامه می دهد یا خیر. به همین دلیل به نظر می رسد کشورهای ناتو بیشتر ترجیح می دهند در مورد مسئله هزینه‌ها با بایدن وارد معامله شوند تا ترامپ. ممکن است بایدن در صورت پیروزی در انتخابات نظر مشابه کاهش هزینه های آمریکا در ناتو را در پیش بگیرد اما قطعا در حل اختلافاتش با اعضای ناتو به ویژه اروپایی‌ها رویکرد ملایم‌تری در مقایسه با ترامپ خواهد داشت که امیدها را برای حل اختلافات طرفین افزایش می‌دهد.
روابط با روسیه
از جمله مسائل مهم مورد انتظار به دنبال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، بحث آینده روابط این کشور با روسیه خواهد بود. هر چند مقامات روسیه علنی و آشکارا در مورد نامزد مورد تمایل‌شان در انتخابات آمریکا سخن به میان نیاورده اند اما گمانه زنی‌ها در این رابطه متفاوت است. برخی کارشناسان معتقدند که روسیه بیشتر به سوی ترامپ گرایش دارد و تمایلی به حضور بایدن در سمت ریاست جمهوری امریکا ندارد. برخی دیگر نیز بر این باورند که روابط واشنگتن- مسکو در زمان حضور احتمالی بایدن در جایگاه ریاست جمهوری دچار تنش‌هایی خواهد شد.
بایدن در رقابت های انتخاباتی از روسیه انتقاد کرده و ادعای مداخله مسکو در انتخابات آمریکا را مطرح کرده است. برخی تحلیل گران معتقدند که نظر بایدن تحت فشار گذاشتن روسیه با تحریم‌های مختلف است اما ترامپ چنین نظری ندارد. این در حالی است که کرملین نیز تاکنون موضع‌گیری مشخصی در مورد نامزد مورد تمایل خود نداشته و در این راستا منتظر نتیجه انتخابات است.
آینده ماموریت‌های فرامنطقه‌ای نیروهای آمریکایی
ادامه یا پایان حضور نیروهای آمریکایی در ماموریت‌های فرامنطقه ای نیز مسئله دیگری است که در صورت تداوم حضور ترامپ و یا حضور احتمالی بایدن در کاخ سفید می تواند تعیین و تکلیف شود. ترامپ که پیشتر بارها در مورد لزوم خروج نیروهای آمریکایی از کشورهای مختلف به ویژه خاورمیانه سخن به میان آورده بود، اقدام جدی برای پایان این ماموریت‌های فرامنطقه‌ای انجام نداده این در حالی است که بایدن هنوز به طور مشخص در مورد این مسئله موضع گیری نکرده است.
حضور نیروهای آمریکایی در ماموریت‌های فرامنطقه‌ای موضوعی است که باید منتظر ماند تا دولت جدید روی کار بیاید و به نظر می رسد جزو اولویت های اصلی دولت واشنگتن همزمان با مواجهه با چالش‌های جدی‌تر نیست. البته تصمیم گیری‌های جدید در مورد مسئله افغانستان و عراق جزو سیاستهای آتی کاخ سفید قرار خواهد داشت اما در این مقطع زمانی سیاست مشخصی وجود ندارد و اتخاذ هر تدابیری در این راستا امکان دارد.